Koszary — najważniejsze informacje


Koszary AA 9 w Lubinie – widoczne budki wartownicze, bydunek sztabowy, budynek mieszkalny strzelców motocyklowych, budynek gospodarczy.
źródło: Lueben—damals.de

Wartownik i budka wartownicza (Schilderhaus) przed główną bramą, wysoki, długi budynek z wieloma oknami — to koszary. W bezpośrednim sąsiedztwie głównej bramy znajduje się wartownia (Wachstube). Żołnierz, który wchodzi lub wychodzi z koszar, musi okazać wartownikowi swój wojskowy dowód tożsamości (Truppenausweis1). Osoby cywilne obowiązane są zameldować się w wartowni, zostają wpisane do księgi odwiedzin i poruszają się w towarzystwie ordynansa. Jeżeli w koszarach stacjonuje więcej kompanii (baterii, szwadronów), każda kompania ma określony rewir, zwykle ciągły korytarz.

W rewirze kompanii znajdują się izby żołnierskie, oznaczone numerami na drzwiach, pokoje mieszkalne podoficerów i Feldwebli, czytelnia kompanii, sala wykładowa, łaźnia, izba pisarska (Schreibstube), w której pracują Oberfeldwebel i pisarz kompanii (Kompanieschreiber), pokój rachmistrza (Rechnungsführer), odpowiedzialnego za żołd kompanii, oraz pokój szefa kompanii.

Wszystkie stacjonujące w koszarach oddziały korzystają ze wspólnych stołówek, klubów żołnierskich (Kameradschaftsheim) i kantyn.

Na korytarzu, w pobliżu izby pisarskiej wisi tablica informacyjna (schwarzes Brett), na której wywieszany jest plan służby (Dienstzettel), rozkazy i inne obwieszczenia.

Żołnierze przy schwarzes Brett — tablicy informacyjnej.
źródło: Waffenträger der Nation, Dr. Reigler Verlag, Berlin, 1935 r.

Kompaniekammern — magazyny odzieży, wyposażenia, broni i sprzętu co do zasady znajdują się na parterze. W magazynie odzieżowym (Bekleidungskammer) żołnierz za pokwitowaniem otrzymuje swoje umundurowanie i wyposażenie. Dostaje tam wszystko, co potrzebne jeżeli chodzi o bieliznę (majtki, skarpety, koszule nocne itp.). Noszenie ubioru cywilnego w czasie służby przez krótko służących żołnierzy jest zabronione. W ustalonym czasie w magazynie odzieżowym można wymienić albo oddać do naprawy uszkodzone rzeczy. 

Rekruci z rocznika 1914 r. odbierają mundury drelichowe w magazynie odzieżowym.
Koszary 67 Pułku Piechoty, Spandau 1935 r.
źródło: Deutsches Bundesarchiv, Bild 183—2008—0717—504

W zbrojowni (Waffenkammer) podoficer odpowiedzialny za broń (Waffenunteroffizier) składuje i wydaje uzbrojenie i sprzęt. Część broni żołnierz otrzymuje do ciągłego swojego użytku, np. karabin i bagnet. Pozostała broń i sprzęt (n.p. lekkie karabiny maszynowe, lornetki, busole) co do zasady wydawane są tylko na potrzebną służbę i potem ponownie oddawane do zbrojowni.

W magazynie obrony przeciwgazowej (Gaskammer) składowany jest sprzęt obrony przeciwgazowej.

Za wyżywienie kompanii odpowiedzialna jest kuchnia i intendent (Verwaltungoffizier, Furier). Kuchnia przygotowuje obiad, spożywany przez kompanię wspólnie na stołówce. Żywienie poranne, popołudniowe i wieczorne odbywa się w izbie żołnierskiej. W tym celu odbiera się z kuchni kawę (herbatę, kakao itp.). Żywność na śniadanie i kolację (chleb, masło, dodatek w formie kiełbasy, sera, marmolady itp.) przydzielana jest każdemu żołnierzowi na wagę.

Rachmistrz, podoficer odzieżowy (Bekleidungsoffizier), podoficer odpowiedzialny za broń i intendent, z racji tego że mają funkcje administracyjne nazywani są podoficerami funkcyjnymi2 (Funktionsunteroffiziere), w przeciwieństwie do oficerów, w których rękach spoczywa wyszkolenie. 

źródło: Wehrpflichtfibel, autor: Major Foertsch, Verlag Offene Worte, Berlin tłum. Hainrich

Koszarowa kuchnia
Warsztat zbrojmistrza w koszarach (Waffenmeisterei)

1 składany tekturowy dokument ze zdjęciem i podstawowymi danymi żołnierza, przed wojną często służył za dokument identyfikacyjny — zamiast przechowywanego przez administrację kompanii Soldbucha (książeczki żołdu) – przyp. tłum.
2 uwaga: człon Unteroffizier w nazwie tych funkcji nie oznaczał, że pełniący je mieli stopień Unteroffizier! — przyp. tłum.