Raport z batalionu pionierów

Zima 1941/1942 na Froncie Wschodnim. W związku z brakiem dostatecznej ilości skutecznej broni przeciwpancernej po stronie niemieckiej zadanie zwalczania licznie pojawiających się czołgów radzieckich przypada pionierom. Wyposażeni w miny przeciwpancerne, ładunki wybuchowe, przeszkoleni w obchodzeniu się z nimi są niejako predystynowani do roli przeciwpancernej „straży pożarnej” na całej długości frontu. Zadanie zwalczania czołgów na bezpośredniej odległości wymagało jednak często wielkich ofiar.

Na zachód od miejscowości M. 52 tonowy czołg na głównej linii sowieckiej. Drużyna pionierów podczołgała się do niego przez śnieg. Unteroffizier Berwisch i Gefreitrzy Jobst i Körtler zostali ranni. Obergefreiter Basch przejął dowództwo, wraz z Gefreitrem Krögerem i Hausem po dwóch nieudanych próbach dotarli do czołgu. Haus wskoczył na maszynę, siłą otworzył właz wieży. Razem wrzucili do środka minę talerzową, trzy ładunki zespolone i butelkę z benzyną. Czołg został rozerwany, wieża wyleciała prawie 100 metrów dalej w korony drzew. Gefreitrzy z okrzykiem „Hurra” włamali się w główną linię sowietów, wzięli 105 jeńców (przeliczono). Cała akcja bez osłony piechoty.

Na zachód od miejscowości M. 52 tonowy czołg na głównej linii sowieckiej, 80 metrów od linii niemieckich. Sowieci odrzucili pierwszy atak przeprowadzony bez wsparcia piechoty, polegli Gefreitrzy Siegert i Duben. Obergefreiter Güllen (dowódca oddziału niszczycieli – Vernichtungstrupp) oraz Gefreiter Haus i Neumann zostali ranni. Po przejęciu dowodzenia ranny został także Obergefreiter Basch.

Działo szturmowe nie mogło bezpośrednio zniszczyć czołgu. Na pomoc przyszli łącznościowcy z korpusu. Dowodzenie oddziałem niszczycieli przejął Gefreiter Kruse i wraz z czterema Gefreitrami i jednym pionierem dotarł do czołgu. W walce z czołgiem i piechotą wroga na bezpośredniej odległości udało się tylko rzucić dwa ładunki zespolone pod wieżę czołgu. Wieża wyleciała w powietrze, czołg zapalił się. Poległ Görz. Basch, Feld, Köttmann wrócili ranni, z 30 jeńcami.

Na zachód od miejscowości S. 32 tonowe czołgi przełamały główną linię niemiecką, jeden z nich chwilowo ugrzązł, drugi osłaniał go i zatrzymał się na moście we wschodniej części S. W miejsce przełamania, w roli piechoty, skierowana została kompania pionierów.

Wyposażeni tylko prowizorycznie (dwa ładunki zespolone, dwie miny talerzowe z pospiesznie wkręconymi zapalnikami od granatów ręcznych) Unteroffizier Schmidel z Gefreitrem Gotterem i Gefreitrem Manzem zaatakowali z przełamanej linii od tyłu, podczas gdy Oberleutnant Schliep z pięcioma niszczycielami czołgów z batalionu pionierów i swoim gońcem kompanijnym zaatakowali frontalnie.

Ranni zostali: Unteroffizier Pfister, Unteroffizier Skowal, Gefreiter Breddemann i Pionier Ebelin. Unteroffizierowi Schmidelowi udało się przy pomocy pierwszego ładunku zespolonego podpalić czołg który ugrzązł. Z użyciem drugiego i ostatniego zarazem ładunku Schmidel strącił drugi czołg z mostu (ładunek pod gąsienicę). Ranny został Gefreiter Gotter.

Teraz udało się podejść do czołgu od frontu z butelkami z benzyną i ładunkiem zespolonym. Drugi czołg został podpalony. Podczas gdy wschodnia część wioski była oczyszczana przez niemiecką piechotę, coraz więcej pionierów zbierało się wokół powoli palących się, ale dalej strzelających czołgów.

Feldwebel Anders, Gefreiter Krog, Gefreiter Busch czekali, aż z czołgu ewakuuje się załoga, podczas gdy Unteroffizier Schmidel ostrzeliwał strzelnice/wizjery znalezioną rusznicą przeciwpancerną. Jedna załoga została zabita przy opuszczaniu czołgu, druga spłonęła gdy w jej czołgu wybuchła amunicja.

Trzeci atak pancerny na miejscowość S., z desantem piechoty na czołgach. Piechota niemiecka trzyma już tylko południowy skraj S. W wiosce jest jeszcze tylko Oberleutnant Schliep ze swymi szczątkowymi oddziałami niszczycieli czołgów (Unteroffizier Schmidel i Obergefreiter Riese).

Cała amunicja saperska zużyta, ostatnia rezerwa: 12 min talerzowych. Oba oddziały zaraz obok drogi, w dwóch dołkach strzeleckich. Jako, że czołgi sprytnie objeżdżały położone miny, padł rozkaz uzbrojenia wszystkich min i wpychania ich pod gąsienice czołgów dopiero w ostatnim momencie. Unteroffizier Schmidel nie miał okazji do ataku. Obergefreiterowi Riese udało się rzucić pod gąsienice nadjeżdżającego pierwszego czołgu pięć min talerzowych. Poprzez przekazanie eksplozji te pięć min wraz z położonymi jako zapora siedmioma innymi minami eksplodowało pod czołgiem. Czołg uniósł się w powietrze na wysokość jednego metra, po czym rozerwany wrył się głęboko w ziemię, rzężąca jeszcze załoga została dobita granatami ręcznymi.

Po tym jak Riesemu skończyła się cała amunicja saperska, Oberleutnant Schliep rozkazał odwrót na południową linię piechoty, podczas gdy Unteroffizier Schmidel jeszcze dwukrotnie – bezskutecznie – próbował podejść do czołgu.

Pozostałe trzy czołgi zakręciły, pozbawiona w większej części dowodzenia piechota trzymała południowy skraj, podczas gdy atak zmienił kierunek na zachód. Wtedy wykończeni pionierzy jeszcze raz pognali przez głęboki po pas śnieg do zachodniego wyjścia z S. Uzbrojeni w lekkie MG i osiem karabinów trzymali zachodni skraj wsi, do momentu gdy godzinę później nowa kompania piechoty nadeszła do kontrataku.

W walce o S. sowieckie pułki (według zeznań jeńców) miały w sumie do dyspozycji 9 czołgów 32 tonowych. 20 marca zostały zniszczone 3 z nich, jeden ciężko uszkodzony, piąty unieruchomiony przez Gebirgskolonne (kolumnę oddziałów górskich). 21 marca ciężka haubica polowa zniszczyła dalsze 3 czołgi ostrzałem bezpośrednim. Dziewiąty czołg przez cały ten czas nie włączył się do walki, najwyraźniej Sowieci stracili go wcześniej.

Od 21 marca piechota była w stanie sama odpierać ataki zdziesiątkowanych oddziałów sowieckich. Kompania pionierów pod osłoną czołgów wydostała się z kotła…

źródło: Die Soldatische Tat (Band III), Berlin 1944 r.,
tłum. Hainrich